Google for fall?

Google er suverene på søk, men stadig fleire uheldige eksempel på lureri (spam) skadar søkegiganten. Dersom det ikkje hadde vore så stor avstand til konkurrentane, kunne dette vore tids¬punktet der kongen vart kasta.

Eventyret Google
Historia om Google er som henta frå eventyret, det amerikanske sjølvsagt. To studentar som startar ein søkemotor frå hybelen, som del av ein master og seinare PhD. John Battelle har skrive om dette i den fascinerande ”The Search – How Google and its Rivals Rewrote the Rules of Business and Transformed Our Culture”.

Google ope eller lukka?
Mange ser på Google som det opne alternativet, og samanlikna med t.d. Apple har det mykje for seg. Men ein må ikkje la seg lura, for kjerneverksemda søk har Google alltid vore lukka. Algoritmar har vore leiestjerna for Larry Page og Sergey Brin. Eg har tidlegare fortalt om konferansen Search Engine Meeting i Boston i 2000 der alle dei viktigaste søkemotorane var representerte, også Google. Larry Page var den gangen outsideren på veg opp. Han hadde eitt svar på alle utfordringar (om søkemotorane kunne klara å indeksera heile weben, korleis unngå at spam øydela søk osv.): Betre algoritmar.

Svaret er betre algoritmar
Google er då også gjennomsyra av denne tankegangen; alt kan løysast med betre algoritmar. Nokre ganger får det komiske resultat, som blemma med Buzz der dei smarte algoritmane viste seg å provosera brukarane kraftig, og tok i praksis livet av Twitter-konkurrenten.

God PR og dårleg PR
Mykje av Googles suksess byggjer på systemet PageRank. Det er grunnlaget for PhD-arbeidet til Larry Page og Sergey Brin, og går i korte trekk ut på å rangera nettsider etter kor mange og kor gode (autoritetsmessig) lenker dei har til seg. Systemet er ikkje noko Page & Brin har funne på sjølve, dei tok utgangspunkt i Eugene Garfields citation analysis, ein metode han utvikla ved University of Pennsylvania i 1950-åra. PageRank er elles patentert av Stanford University og det betyr at kvar gang du og eg søkjer på Google, tikkar det inn nokre cent til dei. Til saman blir det ein ganske hyggeleg  årleg sum.

Men PageRank kan også lurast ved å etablera såkalla lenkefarmar (link farms). Tusenvis av nettstader blir brukte til å lenka til kunden sin nettstad, og for spesifiserte søkeord. Det er mellom anna dette som er avslørt i saka om J. C. Penney, omtalt litt lenger nede.

Akkurat no betyr PR dårleg PR for Google.

Avstand mellom teori og praksis
Google sin offisielle politikk har heile tida vore å slå hardt ned på forsøk på lureri. Men praksis har vore ein annan. Det har heile tida vore muleg å lura Google, og spam har vorte eit større og større problem. Avstanden mellom politikk og praksis er farleg, og det er den som gjer Google sårbar.

Organisk kontra ”black hat”
Den eksplosive veksten i firma som tilbyr søkemotor-optimalisering, har fått fram mange firma som har lureri som forretningside. Eit SEO-firma (Search Engine Optimization) har i hovudsak to måtar å arbeida på: organisk og ”black hat”. Det første alternativet inneber å følgja reglane (skrivne og uskrivne) og ha brukaren brukaropplevinga som rettesnor. Det andre alternativet har topp-plassering i Google-søk som einaste mål, og alle teknikkar er tillatne.

Det er her snakk om det som blir kalla organiske søk, altså søk der søkemotoren står for alt arbeid og der det ikkje er betalt for plassering. Betalte resultat skal tydeleg merkast, og i Google vil dei enten vera i starten av resultatlista, eller typisk i høgremargen.

Den siste ærlege SEO
Jill Whalen har arbeidd med søkemotor-optimalisering i meir enn 10 år, og har gjennom nyheitsbrevet High Rankings Advisor spreidd kunnskap om organisk SEO og stimulert til diskusjon. Når ein så profilert SEO-ekspert er i ferd med å gi opp, bør varsellampene blinka kraftig hos Google. I eit kraftig oppgjer med Google, ”Dear Google... Stop Making Me Look Like a Fool!”, set ho ord på frustrasjonen mange har:

Dear Google,
I'm tired of you making me look like a fool.

I've spent a good portion of the last 10 years patiently explaining to business owners and budding SEO enthusiasts that the key to being found in Google is to have one, great, all-encompassing website. That throwing up multiple keyword-rich domain doorway sites is a fool's errand. That writing crappy articles and submitting them to networks full of other crappy articles is a waste of time and bandwidth. That keyword-stuffed gibberish on your website just makes it look stupid. That link farms are spammy.

And I really thought that by 2010 all of the above would be 100% true. And yet they're not. I'm not sure if they're even 50% true.

Google i meir trøbbel
I New York Times-artikkelen “The Dirty Little Secrets of Search” blir eit av dei mange vellykka forsøka på å lura Google avkledd. Firmaet J. C. Penney har ved hjelp av eit SEO-firma klart å komma på topp for mange søkeord innan manufaktur (kle, interiør). Sjølv om firmaet er stort, er det likevel merkeleg at dei skal kunna slå kjende merke¬varenamn som Macy’s, WalMart, Home Depot og Sears m.fl. på standard søkeord. Korleis kunne det vera muleg?

New York Times henta eksperthjelp frå Blue Fountain Media og såg nærmare på J. C. Penneys nettsider. Det dei fann, var ikkje pent. Det var velkjende triks frå ”black hat”-verda, triks som Google offisielt seier vil føra til utelukking, men som i praksis er veldig mykje brukte og som gir resultat. Det er nettopp det ærlege ekspertar som Jill Whalen blir frustrerte over.

Dette er farleg for Google. Dersom dei hadde hatt sterkare konkurrentar, kunne det gått skikkeleg ille. Men Microsofts Bing, som er den einaste reelle konkurrenten, er plaga av dei same problema som Google. Men som nummer to langt bak, får dei mykje mindre merksemd.

Now’s the time
Kan nokon ta opp konkurransen med Google? Ja, eg trur det. Eg har tru på at eit skikkeleg open source-initiativ der ein starta med eit godt produkt (Lucene?) og tok i bruk grid-teknologi gjennom bruk av all ledig datakapasitet rundt om på nettet, kunne ha ein sjanse. Det ville i så fall vera ein open søkemotor der algoritmane var kjende, og der brukarinvolvering ville vore med og forma resultatet (stemma opp/ned søkeresultat, luka ut kjeltringar osv.). Jimmy Wales hadde ein liknande ide som oppfølgjar til Wikipedia. Dessverre ser det ut som han har gitt opp. Er det andre som vågar å utfordra Goliat?

Revolusjon 2.0

Diskusjonen har gått høgt om sosiale media sin rolle i revolusjonane i Tunisia og Egypt. Eg har skrive eit blogginnlegg på Vestforsk-bloggen om diskusjonen.

Det verkar som stadig fleire meiner at sosiale media faktisk har vore veldig viktig i mobiliseringa. Det er heller ikkje så rart. Akkurat her trur eg den godaste Malcolm Gladwell har dumma seg litt ut..

Både Dagens Næringsliv og Dagsrevyen har hatt omfattande dekning av sosiale medias betydning i dagens utgåver. Det er særleg Facebook og Twitter som blir nemnde, men bloggar har spelt ei svært viktig rolle i tida fram til opprøret starta.

Fleire har spådd bloggen sin død, særleg etter lynmedium som FB og Twitter. Men eg har stor tru på bloggen. FB og Twitter har etter mi meining særleg viktig for ei utvikling der den vanlege "dagbok-bloggen" har vorte kraftig redusert, kanskje med eit unnatak av "rosa-"bloggar. Resultatet er at dei korte oppdateringane, som jo var weblog-en sitt opphavelege uttrykk, har gått over til FB og Twitter. Bloggen blir dermed plassen for meir utdjupande resonnement.

Eg vågar difor påstanden at nye sosiale media har gjort bloggane betre, sjølv om dei kanskje har vorte noko færre.

Minus og minus blir pluss?

At Nokia har valt Microsoft som samarbeidspartnar kom som ei overrasking for mange. Vittige tunger har døypt samarbeidet NoSoft. Med tanke på kven som no leiar Nokia, burde det kanskje ikkje komma overraskande at valet fall på Microsoft.

Men så til matematikken: Blir det multiplikasjon eller addisjon? Det vil vera utslagsgivande for resultatet. Begge aktørane har minusforteikn. Nokia har rett nok framleis overskot, men pilene peikar stygt ned, det same gjer aksjekursen. Microsoft har eit kraftig minus når det gjeld mobilsatsinga, ei satsing dei aldri har fått til.

Stor og tung
Nokia var for 10 år sidan åleine på mobiltoppen. Dei var både teknologi-leiar og leiande på volum. Likevel, eller kanskje nettopp difor, klarte dei ikkje å snu seg rundt fem år seinare då utviklinga av smarttelefonar tok til. Nokias manglande evne til å sjå utviklingstrenden og snu seg rundt, kjem til å bli pensum på dei fleste business-skular framover.

Det er likevel merkeleg at dei ikkje har klart å læra av historia. Det er farleg å vera på toppen som suveren marknadsleiar. Det er fleire enn Nokia som har fått erfara det. Likevel viser det seg veldig vanskeleg å forsvara ein slik posisjon. Det er mykje lettare å slå undanfrå.

Mobil, men mest pc
Microsofts problem i mobilmarknaden har vore at dei ikkje har vore interessert i mobilbrukarane, men berre i å fremja salet av eigne Office-produkt. Difor har Windows på mobilen først og fremst handla om Office-integrasjon. Men forbrukarmarknaden har ikkje dei same behova som forretningsfolk, og det er forbrukardelen som er leiande i utviklingssamanheng.

Microsoft har, som Nokia, vore for seine til å innsjå problema med mobilversjonen av Windows. Difor blir det ein kamp i motbakke for Windows Phone 7, etter som Android og iOS har fått eit godt grep om marknaden.

Ser ut som minus, ikkje pluss
Nokia + Microsoft ser difor ut som eit minusføretak akkurat no. To minus gir ikkje pluss, berre eit endå større minus. På ei anna side er det farleg å avskriva Microsoft (og Nokia). Microsoft har vist stor evne til å komma tilbake når dei har vore hardt pressa. Dei har stått mot angrep både på operativsystem og kontor-applikasjonar, og på desse områda står dei faktisk sterkare enn dei har gjort nokonsinne.

Samla sett er det bra at det blir eit tredje alternativ for smarttelefonar og at kampen ikkje berre står mellom Android (Google) og iPhone (Apple). Også HP kan melda seg på i kampen med sitt WebOS som dei fekk saman med Palm-kjøpet.

Citius - Altius - Fortius!

"Raskare, høgare, sterkare" - det er som kjendt mottoet for dei olympiske leikane, men kan passa også som beskrivelse på utviklinga i bilens 125-årige historie. Ja, kanskje med unnatak av høgare..

Raskare
Fart har alltid vore tett knytt til bilen, og bilsporten utvikla seg kort tid etter at bilen vart oppfunnen i 1886. Rundt århundreskifte var det alt fleire konkurransar og i 1907 vart rallyet Beijing - Paris arrangert. Etter to månader kom den første bilen i mål!

Fartsrekordar vart stadig brotne, naturleg nok. Men heilt i starten tok dei det med ro. I England måtte ein bil alltid ha ein mann gåande framfor med raudt flagg for å varsla, og bilen kunne køyra i maksimalt 19 km/t. Denne regelen gjaldt heilt til 1896.

Den første bilen som braut 100 km/t-grensa var belgiske Camille Jenatzy i den elektrisk drivne, sigarforma bilen "La Jamais". Det skjedde i 1899. Dersom me held oss til bilar definert som køyretøy med hjul drivne av ein forbrenningsmotor ("Otto"-motor), er rekordlista slik:

200 km/t: Victor Hémery i Mercedes-Benz i 1909 (202 km/t)
(men første køyretøy over 200 km/t var dampdrive, i 1906)
300 km/t: Mercedes-Benz W125 Formel-Rennwagen i 1937 (376 km/t)
400 km/t: Mercedes-Benz W125 Rekordwagen i 1938 (432,7 km/t)


Mercedes-Benz har vore førande i motorsport heilt frå starten, og det er ikkje tilfeldig at tre av dei fire x00 km/t-rekordane er sette med ein Mercedes.

Rekorden i 1938 på 432,7 km/t vart sett av Rudolf Caracciola på Autobahn! Det er framleis det raskaste som er køyrt på vanleg veg, la oss håpa at den blir ståande og at det ikkje blir fleire forsøk akkurat på denne måten. Ein annan kjend racer-sjåfør frå denne tida, Bernd Rosemeyer, omkom same dagen som Caracciola sette den før nemnde fartsrekorden på Autobahn mellom Frankfurt og Darmstadt, i eit forsøk på å slå den nye rekorden.



Bileta over er først den legendariske Mercedes-Benz W125 , som var nærmast uslåeleg på midten og slutte nav 1930-talet og som hadde fartsrekorden i tre tiår (foto: John Chapman (Pyrope), Wikipedia)! I trimma utgåve hadde denne bilen, med rekke-åttar, 595 hk. Fartsrekorden på 432,7 km/t vart sett i ei spesialutgåve av W125 (W125 Rekordwagen), med betre aerodynamikk (biletet over, teke av MartinHansV, Wikipedia). Den var utstyrt med V12-motor som ytte 720 hk.

Fartsrekorden for bilar, jfr. definisjonen over, er 669 km/t (Tom Burkland i 2008). Fartsrekorden for landbaserte køyretøy er elles 1228 km/t, sett av Andy Green i ein ThrustSSC, eit køyretøy som vel må seiast å vera eit fly bortsett frå at det ikkje letta.

Sterkare
Utviklinga dei 125 åra i bilhistoria har naturleg nok gått i retning av stadig sterkare og raskare bilar. Carl Benz' første bil hadde magre 0,75 hk å by på, men alt i 1909 hadde Blitzen-Benz frå Mercedes-Benz 200 hk. Det var frå ein 4-sylindra motor på heile 21,5 liters slagvolum. Sannsynlegvis livsfarleg å starta med sveiv!

Parallelt med auken i effekt har også effektivitet målt i kraft pr. slagvolum auka. 200 hk på 21,5 l volum gir i underkant av 10 hk/liter. Dagens motorar har nærmare det tidoble, dvs. 100 hk/liter.

Nemnast må også Bugatti Veyron som den første produksjons-bilen med meir enn 1 000 hk (1 001). Den var også den første serieproduserte bilen med toppfart over 400 km/t. Den nye Bugatti Veyron Super Sport har toppfart på linje med Caracciolas fartsrekord frå 1938.

Dei siste 10 åra har også energi-effektiviseringa auka mykje. Sidan bilane har vorte ein god del tyngre dei siste 10-åra, mykje takka vera sikkerheitsutstyr, har drivstoff-forbruket vore nokså konstant. Men i den seinare tida har me sett ei utvikling mot stadig sterkare motorar som brukar mindre drivstoff. BMW har vore ein av dei leiande på dette området. Som eit eksempel har deira 2-liters dieselmotor auka med rundt 20 % i ytelse samtidig som forbruket er redusert med nærmare 30 %!

Høgare?
Høgde har ikkje vore sentralt i bilutviklinga. Men utviklinga har helst gått mot lågare og breiare bilar. Den høgste bilen (serieprod.) er elles Hummer H2 frå 2003 med ei høgde på 2,083 m.

Formelen i starten er elles Newtons andre lov, om fart..