NOKIOS 2014 - 30.10.14

Paul Chaffey, KMD:

Kvifor setja i gang større prosessar med endring av offentleg sektor? Me treng det jo strengt teke ikkje. Det viktigaste svaret er den langsiktige berekrafta
- demografi (fleire pensjonistar, færre i jobb)
- lågare oljeproduksjon (blir ekstra tydeleg når oljeprisen går ned)
- mangel på arbeidskraft, særleg i helsesektoren (må fordela kompetanse der den trengst mest)

Digitalisering for regjeringa handlar først og fremst om betre styring og leiing i staten
- tillitsbasert
- resultat, ikkje detaljar
- strategisk teknologiforståing; handlingsrom for leiing
- betre samhandling på tvers av sektorar
- betre beslutningsgrunnlag

Men i staden for tildelingsbrev får me tildelingsromanar.

Har innført ein ny tidstjuv for å fanga tidstjuvar i staten: Rapportering av tidstjuvar.
Klart språk er eit viktig tiltak, og klart språk i lovverket er også sett i gang arbeid på.

IKT-problemstillingar som KMD kjenner eit spesielt ansvar for:
- felles spelereglar som blir følgde av alle sektorar
- prioritering av IT-prosjekt
- finansiering av felleskomponentar
- finna gevinstar og henta dei ut
- gjera offentlege data tilgjengelege

Gevinsthandtering har vore for dårleg i IT-prosjekt. Typisk er gevinstane høgst før start av prosjektet, og så går dei gradvis ned og i enkelte tilfelle går dei mot null, eller til og med i minus.

Spørsmål og svar:
Arne Krokan stilte spørsmål til Paul Chaffey, dels eigne og dels spørsmål via Twitter. Eg synest ikkje den runden vart så veldig interessant, mykje pga. AK sin, i mine auge, naive teknologioptimisme.

Vegkart for felleskomponentar

Sesjonsansv.: Lars Erik Antonsen, NAV
SKATE er eit av dei viktigaste tiltaka for IT-samordning i staten. Også KS er representerte, slik at det er IT-samordning i off. sektor.

Vidar Holmane, Difi (sekretariat for SKATE):
SKATE har eksistert sidan 2006 og FAOS-arbeidet (Felles arkitektur for off. sektor).
Temaet i SKATE er fellesløysingar.

Nasjonale felleskomponentar:
Tenester
- felles løysing for eID
- Altinn
- Sikker digital post

Komponentar
- Folkereg.
- Einingsreg.
- Matrikkelen
- Kontakt. og reservasjonsreg.

Sjølv om det blir henta idear frå andre land (Danmark, UK, Estland ++) legg den norske styringsmodellen klare føringar på kva som kan gjerast her. Stikkordet blir då norsk sektororganisering (og som andre sesjonar på konferansen har vist, går dette heilt til topps med at sektorstatsråden er ansvarleg for Stortinget, ikkje statsministaren på vegne av statsrådane).

Arbeidet med eit vegkart for felleskomponentar vart starta sommaren 2013.

Først bli einige om utfordringane:
- for lite føreseieleg (uforutsigbar) både med omsyn til forvaltning, drift og utvikling av felleskomp.
- men svara frå dei ansvarlege etatane var lite klare og ga lite som grunnlag for etablering av eit vegkart
- har så levert eit kunnskapsgrunnlag for vidare arbeid

På overflata ser det ut som dagens felleskomponentar dekkjer krava frå ulike etatar. Men bak dette ligg det også eit problem med at mange ikkje brukar felleskomponentane, men har eigne løysingar eller skyggeregister.

Innfører eit årshjul for arbeidet med felleskomponentar i SKATE, med laus kopling til budsjett.
1. kvartal: Rapportering
2. kvartal: Status og tiltak
3. kvartal: Rapportering
4. kvartal: Prioritering og status/tiltak

Dette er kimen til portefølgjestyring av felleskomponentar.

Mi vurdering av presentasjon og det arbeidet som er gjort: Framleis mykje uklart, delvis skjult bak mange flotte ord. Så langt mange ord og lite konkretisering.

Informasjon: søk på 'skate' på www.difi.no (og www.eforvaltning.info/veikart)

Spørsmål frå Statens pensjonskasse: Det er berre dei store etatane som er i SKATE, kvar er dei små og korleis blir deira behov fanga opp?

Rune Samland, KS

Kommunane sitt perspektiv når det gjeld felleskomponentar

Anders Aagaard Sørby, IT-sjef i Østfold fylkeskommune

Skal kommentera på noko han ikkje har vore med på.
Positivt med ei samordning rundt felleskomponentar
Behovskartlegginga som ligg til grunn for utarbeiding av vegkartet, er viktig.
Viktig å balansera kortsiktige og langsiktige behov, og også sjå på kortsiktige, raske gevinstar og meir langsiktige gevinstar.

John Krogstie: Korleis kan forskingsmiljøa bidra i arbeidet SKATE gjer på området?

Vidar Holmane: Kan ikkje svara godt på det. Arbeidsgruppa for vegkartet er veldig godt fornøyde med seg sjølve.

Kommunale fellesløysingar: Visjon og verkelegheit

Kjetil Århus, Bergen kommune
Rune Sandland, KS KommIT

FIKS: Felles integrasjonsplattform for kommunal sektor
- laus kopling mellom eigne kommunale løysingar og nasjonale felleskomponentar

Prioritering av prosjekt:
1. Kommune melder inn prosjektide
2. KPR pr. sektor prioriterer prosjektidear frå brukarfora
3. KS KommIT-sekretariatet hentar tilrådingar frå KPR og samanstiller prosjekttilråpding
4. Programstyret i KS KommIT tek avgjerd om igangsetjing av prosjekt

Hovudsteg i implementering av digitale løysingar
1. Kartleggj behov, krav og gevinstar
2. Innkjøp av løysing/utviklingshjelp
3. Gjennomføring av prosjekt
4. Realisera gevinstar

Gjennomføring av brukarreiser er eit krav i steg 1. Det er også skissert ei arbeidsdeling mellom KS KommIT og kommunen/-ane i eit utviklingsprosjekt.

KS KommIT sin verktøykasse er eit tilbod, ikkje eit krav (lokaldemokratiet gjer at KS ikkje kan diktera kommunane på noko område).

Astrid Øksenvåg: Aktuelle kommunale digitale tenester
KS SvarUt
- oppstår pga. behov i kommunane
- forventningar frå målgruppene (innbyggjarar, næringsliv, organisasjonar)
- regjeringa sine mål og krav på området

Taavi Kotka, CIO ICT: Insights from Estonia - world leaders in e-state Government

Har stort sett oppnådd ei papirfri forvaltning. Lova seier at det som finst digitalt, trumfar det som eksisterer på papir. Det hjelper ikkje å komma med ei skøyte på ein eigedom (i papirformat) viss det digitale eigedomsregisteret seier noko anna.

Med full digitalisering er tilgjengelegheit og oppetid kritisk. 

Dei estiske ambassadane er viktige nodar i den digitale infrastrukturen og fungerer som backup-senter. Dei brukar også private skylagringstenester (Amazon, Rackspace osv), men ikkje til sensitive data der dei brukar sitt eige nettverk og der ambassadane er essensielle.

Den digitale infrastrukturen er også sårbar sidan alt blir gjort digitalt. Dersom den digitale autentiseringstenesta bryt saman, bryt all tenesteutføring saman. Dersom kjernen i systemet bryt saman, bryt heile samfunnet saman. I tillegg til fysiske ambassadar har dei også virtuelle ambassadar.

Skytenester er viktige for Estland.

Kan eit land eksistera (berre) i skya, utan fysisk territorium? Meiner at det er muleg med dagens teknologi. Det er faktisk eit reelt spørsmål fordi Estland med dagens folketal er små og sårbare. Den einaste reelle måten å auka folketalet på, er gjennom virtuelt statsborgarskap. Det er snart muleg å bli ein e-Estlandar.

Estland har hatt elektroniske val sidan 2005. Alle estlendarar kan stemma via Internett uansett kor dei er i verda.

Vedlikehald er den største kostnaden. For ikkje å enda opp med utdaterte (legacy) system, tvingar dei gjennom modernisering. Kritiske system kan ikkje vera meir en så og så gamle.