Kontantar er framtidas betaling!

Innlegg av Kai A. Olsen i DN laurdag 23.05.15

Dette er eit lesarinnlegg sendt til Dagens Næringsliv som svar på professor Kai A. Olsen, Høgskolen i Molde, sitt innlegg "Norge blir kontantfritt" i DN laurdag 23.05.15. Dessverre er det ikkje så lett å få inn lesarinnlegg i DN viss du ikkje har ein fin(yrkes-)tittel eller namn.. Så då må eg leva med at innlegget berre blir posta på bloggen min. [Eg må revudera denne kommentaren, som det vil visa seg. SØ, 21.06.15]

Kort fortalt meiner Kai A. Olsen at det berre er spørsmål om kort tid før Norge er kontantfritt, og at dei einaste som ikkje ser det, er Norges Bank og Finansdepartementet. Olsen har ingen motførestillingar til utviklinga; tvert om helsar han den velkommen. At ein professor i informatikk ikkje viser snev av bekymring for personvernet og anonymitet knytt til betaling, er både overraskande og skuffande. Her er lesarinnlegget eg sende til DN:

Kontantar er framtidas betaling!

Professor i informatikk ved Høgskolen i Molde, Kai A. Olsen, skriv i DN laurdag 23.05.15 at det er opplagt for alle at Norge blir kontantfritt om ikkje lenge. Det er ikkje opplagt for meg; tvert om ser eg ei stor framtid for kontantar – vel å merke digitale kontantar! Det er merkeleg at ein professor i informatikk ikkje har fått med seg dei seinaste åras utvikling innan kryptovaluta, først og fremst representert ved Bitcoin. Bitcoin er digitale kontantar, med kontantane sine fordelar i tillegg til nettet sine.

Den smarte bonden, som Olsen vil utstyra med ein kortlesar til nokre hundrelappar, skaffar seg Bitcoin og sparer hundrelappane. Med Bitcoin kan pengar overførast nesten kostnadsfritt og nesten anonymt. For i motsetning til Kai A. Olsen meiner eg det er svært viktig å ha tilgang til ei betalings¬form som ikkje blir overvaka. Her etterlyser eg at Datatilsynet kjem på bana. Datatilsynet forsvarer retten til å vera anonym, også når det gjeld betaling. Men i staden for einsidig å forsvara dagens kontantar må dei sjå at det er framtidas digitale kontantar det må kjempast for.

Ein viktig ting er likevel Kai A. Olsen og eg einige om: styresmaktene gjer ikkje akkurat utviklinga framover enkel. I Bitcoin sitt tilfelle har Skatteetaten i sin visdom komme fram til at det ikkje er eit betalingsmiddel, men eit formuesobjekt, og at handel med Bitcoin difor er avgiftspliktig. Effekten for privatpersonar er 50 % mva.; først 25 % mva. viss du kjøper Bitcoin i Norge, og så 25 % mva. når du brukar Bitcoin til betaling for varer og tenester. På den måten set Norge seg effektivt på sidelinja i utviklinga av ein teknologi som kanskje er den mest spennande sidan Tim Berners-Lee fann opp verdsveven.

Svein Ølnes, forskar ved Vestlandsforsking, 24.05.2015