mandag 18. mai 2020

Krytovaluta, el-avgift og sterke kjensler

På innsida av Kryptovaults datasenter i Dale (2018)
Regjeringa har heldigvis gjort om det uheldige vedtaket om å påleggja datatenester knytte til kryptovaluta full el-avgift. Vedtaket ville neppe vorte godkjent av ESA. Men saka skaper mykje debatt og høg temperatur. Dei som var svært provoserte av denne typen tenester for eit par år sidan er på nytt i harnisk over regjeringa si omgjering.

Mange i harnisk
Redaktør Arne O. Holm i High North News var kraftig motstandar av at datatenester knytte til kryptovaluta skulle få redusert el-avgift, og han er på ny ute i media og kallar omgjeringa absurd. Problemet med energibruken er i følgje Holm at det skaper få arbeidsplassar og går til ein spekulativ industri.

Sikring, ikkje utvinning!
Eit av hovudproblema i denne saka er framstillinga. Aktiviteten blir konsekvent kalla «utvinning av kryptovaluta», men det er feil. Energibruken er for å sikra ei open blokkjede, og bør kallast «blokkjede-sikring». Kryptovalutaen som blir tildelt vinnaren av det kontinuerlege lotteriet, er lønn for strevet. Det er i all hovudsak Bitcoin me snakkar om, og 11 år etter oppfinninga er dette systemet verdas sikraste ope IT-system. Det er ope i den forstand at alle kan bruka det og delta i alle delar av det.

Definsjon av Bitcoin
Den beste definisjonen på Bitcoin eg har høyrt, kom frå Silicon Valley-entreprenøren Naval Ravikant. Han karakteriserte fenomenet slik: 
«Bitcoin is a tool for freeing humanity from oligarchs and tyrants, dressed up as a get-rich-quick scheme.»
Det er det siste som provoserer Arne O. Holm & co., men dei gløymer den første delen som er den viktigaste.

Bitcoin som radikal endring
Bitcoin er ein radikal idé som truar den etablerte finansverda ved å bryta ned monopol og oligarki og gi alle folk i verda tilgang til eit finansielt system utan å måtta spørja nokon. Slik eg kjenner Arne O. Holm, trur eg han ville lika den idéen. Eg kan vanskeleg sjå for meg at han er ein varm forsvarar for finansindustrien slik den har utvikla seg.

Meir energi = meir sikkerheit
Sikringa av Bitcoin brukar store mengder energi, det let seg ikkje nekta. Til meir energi som blir brukt, til sikrare blir systemet. Men kan me ikkje seia at nok er nok, og la vera å bruka meir energi? Problemet med det er at systemet er laga for å vera mest muleg sjølvstyrt. Aktørane som deltek i blokkjede-sikringa gjer det med mål om å tena pengar. Så lenge kursen på bitcoin aukar, blir det meir interessant å delta i det store lotteriet for å få ein del av gevinsten. Men gevinsten blir redusert sakte, men sikkert. 11. mai gjekk belønninga for blokkjedesikringa ned frå 12,5 bitcoin kvart 10. minutt, til 6,25 bitcoin. Om fire år blir det ei ny halvering av belønning og slik held det fram heilt til alle 21 millionar bitcoin er frigjorde. Med redusert belønning blir lønsemda også svekka, og mange vil trekkja seg frå sikringsarbeidet om ikkje kursen stig.

Bitcoin er ein radikal idé som kan få stor betydning også ut over det økonomiske. Teknologien den var opphav til, peiker mot ei desentralisering av Internettet og ei svekking av dei store oligarkia Google, Amazon, Facebook og co. Det er difor gode grunnar for at norsk fornybar energi skal bidra til ei slik utvikling, til beste for den globale, digitale utviklinga.

Ingen kommentarer:

Legg inn en kommentar