torsdag 23. august 2007

Norge.no får juling

Norge.no får juling av informasjonsrådgivar Knut Natvig i eit innlegg i dagens Aftenposten. Kritikken er relevant og bør takast alvorleg. Natvig påstår at informasjonsportalen er tilrettelagt mest for brukarar som er godt informerte frå før og som uansett ville funne det dei leitar etter. Informasjonen har for mykje avsendarperspektiv og har forvaltninga heller enn vanlege brukarar som målgruppe.

Den sentrale kritikken kjem mot søketenesta, både på Norge.no og andre offentlege nettstader. Det er ikkje vanskeleg å gi Knut Natvig rett i det, eg har sjølv teke opp problemet med internt søk her på bloggen. Men når Natvig brukar Finn.no for å visa kor dårleg Norge.no og andre off. nettstader er, bommar han. Finn.no har for det meste strukturert informasjon medan Norge.no stort sett viser til ustrukturert informasjon. Databasesøk som i Finn.no er ikkje noko stort problem. Men tenk deg at bilannonsane i Finn.no vart lagt inn som fritekst; då ville Finn.no og få store problem med å henta ut att detaljane!

Til slutt kjem Natvig med tre forslag til tiltak - varierande frå gode til meiningslause:

1. Leggja større politisk press på forvaltninga for å tvinga fram betre løysingar.
Det er eit legitimt spørsmål om det må hardare lut til enn milde retningslinjer som har vore politikken så langt. Mykje tyder på at departementet ønskjer å stilla strengare krav til forvaltninga på dette området.

2. All offentleg informasjon bør samlast i ein portal, bygd på brukarane sine premissar.
Med unnatak av siste del av setninga er dette eit håplaust forslag. Ein portal som Norge.no må vera ein såkalla tynn portal som berre viser til ekstern informasjon, noko anna er heilt umuleg både politisk og praktisk. I staden må Norge.no rydda i eige hus med tanke på korleis informasjonen blir presentert og ikkje minst korleis søketenesta fungerer. Norge.no må også bli ein tydelegare pådriva for arbeidet med semantisk merking av informasjon. Det er her skoen verkeleg trykkjer; utan betre semantiske strukturar på nettstader får me heller ikkje betre søk.

3. Staten må investera i ein søkemotor som spesialiserer seg på indeksering av alle offentlege nettstader.
Nei, er det noko Staten ikkje må gjera, er det å leggja pengar i (nok) ein søkemotor. Det er eit heilt absurd forslag. Derimot må Staten sjå på korleis midlar til søkemotorar blir nytta av offentleg forvaltning og stilla krav om betre samordning. Det er til dømes meiningslaust at både Regjeringa.no og Norge.no skal ha kvar sin søkemotor (av same type!) - berre søkemotorleverandøren vil meina at det er god ressursbruk.

Kritikken som er sett fram i artikkelen i Aftenposten må takast alvorleg. Natvig stiller gode spørsmål, men svara hans er dårlege.

søndag 19. august 2007

Årets mash-up








"Lars", 16 år, har laga årets mash-up der han kombinerer fødselsnr.-verifisering med påfølgjande oppslag på Tele2 si nett-teneste. Skremmande enkelt!

Mash-up er ein av dei viktigaste ingrediensane i Web 2.0 og handlar om samankopling av nett-tenester.

Saka set søkjelys på viktige sider ved personvern og sikkerheit. Framfor alt set den søkjelys på lemfeldig omgang med fødselsnummer og at tenestetilbydarar på nettet framleis ikkje ser ut til å ha fått med seg at deira teneste ikkje eksisterer i eit vakuum, men lett kan koplast til andre tenester.

Fødselsnummeret er ikkje sensitiv informasjon i seg sjølv, men er sjølvsagt nøkkelen til svært mykje sensitiv informasjon. Datatilsynet har difor vore skeptisk til (unødvendig) bruk av fødselsnummer som unik id. Denne saka viser at det er god grunn til slik skepsis.

Den andre lærdommen av denne saka er at tenestetilbydarar må sjå tenestene sine i lys av andre tenester og at informasjon kan koplast nokså enkelt. Det hjelper ikkje om eit system isolert sett fungerer tilfredsstillande dersom opplysningar frå systemet kan brukast som input i eit anna system. I dette tilfellet er utforminga av feilmeldingar viktig: Det kan liggja mykje informasjon i ei opplysning om at fødselsnummeret ikkje er gyldig, sjølv om det på overflata kan sjå uskuldig ut.

Om ikkje anna har "Lars" sett i gang ein viktig diskusjon om personvern, og det er bra.

PS.
Personvern på nettet er oppdatert med denne og andre saker. Det blir m.a. vist til ein interessant artikkel av André N. Klingsheim og Kjell J. Holes ved UiB om uheldig bruk av fødselsnummer på norske nettstader.