Eg prøver her å gi att det viktigaste frå presentasjonane, og har i tillegg sett inn eigne kommentarar (markerte med raud skrift) for å prøva å skilja referat og kommentar.
Karl Eirik Schøtt-Pedersen, statsråd ved statsministerens kontor
Regjeringa sitt digitaliseringsprogram "På nett med innbyggjarane" (blogginnlegg på Fornyings- og IKT-bloggen her) ei stor og viktig reform, samtidig som den er ganske sjølvsagt.
Vi skal vera i front på digitale offentlege tenester, vi har alle føresetnader til det med digitalisert oppegåande innbyggjarar, godt kvalifiserte off. tilsette, god infrastruktur m.m.
NB! Digitaliseringsprogrammet er ein del av "Digital agenda Norge" (den siste omfattar m.a. også IKT-næringa).
Off. sektor brukar over 1 mrd. kr i året på porto!
2 av 3 statlege tenester er framleis ikkje digitaliserte (sjå kommentar under).
"Det skal vera enkelt å finna fram til off. digitale tenester"
God styring og samordning er viktig; sterkare sentral styring av IKT-utviklinga i off. sektor.
- felleskomponentar
- koordinering
Rigmor Aasrud, Fornyings-, administrasjons og kyrkjeminister
- innbyggjarane kan reservera seg
- obligatorisk for næringslivet
Treng eit felles adresseregister (mobil, e-post) der alle etatar skal henta kontaktinfo.
Kanskje er det eit modernisert Folkeregister?
For alle med litt fartstid innan IT i offentleg sektor er det godt kjent at eit felles statleg adresseregister har stått på dagsorden i fleire tiår. Når ein ikkje har fått orden på dette på 30-40 år, blir det interessant å sjå korleis det er tenkt gripe no. Men samtidig er dette også heilt nødvendig for å realisera planane i digitaliseringsprogrammet.
Styring og koordinering:
- koord. på dep. og verksemdsnivå
- styring dep. - direktorat
- samordning mellom kommune og stat
- fellesløysingar skal styrast, org. og finansierast effektiv
Regelverket må leggja til rette for digitalisering
Eit betre møte med det offentlege
- el. faktura frå forvaltninga (samordna frå off. sektor)
- oblatordninga blir fjerna
- digitale løysingar skal ha eit klart og forståeleg språk (klarspråk)
Regjeringa er i gang
- konkurranse for sikker eID utlyst
- vurdering av dig. postkasse (Altinn, annan off., kommersiell løysing?)
Kommentar til Schøtt-Pedersen og Aasrud sine innlegg:
Begge snakkar mykje om tenester som skal digitaliserast. Schøtt-Pedersen viser til at 2 av 3 statlege tenester framleis ikkje er digitaliserte. Bruken av 'teneste', og framfor alt 'elektronisk teneste' er svært problematisk. Ingen veit heilt kva ei elektronisk teneste er. Har vi fått ei elektronisk teneste når eit skjema er digitalisert? Er skjemaet tenesta, eller er skjemaet heller ein dialog med tenesteansvarleg for å få tilgang til tenesta? Dette er eit område med mykje uklar tale og det er eit stort behov for å skilja snørr og bartar og bli meir presise. Elekstonisk samhandling (interoperabilitet) krev presisjon, og vi her milevis frå det når vi rotar så kraftig med eit av dei grunnleggjande begrepa.
Svein Kristiansen, skattedirektør
Innleier om "helvetes-veka" då Altinn vart stengt.
For folk flest er Altinn = Sjølvmeldinga (skil naturleg nok ikkje mellom Brønnøysundreg. og Skatteetaten, og at Altinn omfattar meir enn skatt).
Vi må ha meir rock'n roll!
Hmm, her var det eit stort misforhold mellom bodbringar og bod! Ein kan seia mykje om skattedirektør Svein Kristiansen, men 'rocka' er ikkje eit ord som fell naturleg.
Jon Olav Brodersen, konserndirektør IKT i NOKAS, medl. av Dataforeningens IT-polit. råd
Regjeringa sitt initiativ er viktig for å løfta Norge opp att i internasjonale samanheng (FN si undersøking), der vi har tapt terreng i det siste.
Godt tiltak som verkar godt forankra heilt opp til statsministeren.
Utfordringar i det framlagde programmet:
- Roller og ansvar
Sakner ein klar "governance"-modell. Treng ein CIO [Chief Information Officer) og eit CIO-kontor (med ein CTO [Chief Technology Officer])
- Kundesenter-utfordringa
Store ambisjonar knytta til tilgj.h. via sms, chat m.m. blir ikkje følgt opp med tilhøyrande org. kundesenter. Bør etablerast eit nasjonalt call-senter med utvida opningstider tilpassa brukarane.
- Prosess (inkl. finansiering)
Føreseielege rammer.
Må tillata langsiktig planlegging.
Formålsstyring, kommunal koordinering, prioritering (ikkje klart adressert)
- Sikkerheit og infrastruktur
- BankID bør bli med som løysing i eID
- Infrastrukturen må oppgraderast og tenesteutsetjast, som ein tenesteplattform
- dynamisk skalering og redundans (off. må bli meir profesjonell på drift, auka kommersialisering). Sjølvmeldinga bør vera ein opplagt kandidat å bruka nettsky-tenester til (rask skalering)
- Mobil, sosiale medium og nettsky
- mobil blir størst (2013)
- sosiale medium står for ein stor del av nett-trafikken, men korleis skal det takast i bruk i off. sektor?
- kostnadsfordeler kan utebli
- Miljø
- manglar klare krav og mål
Ja, men med visse atterhald som kommentert over.
Tverrpolitisk ambisjon og satsing viktig. Viser her til den forvandlinga Drammen by har vore gjennom.
Brodesen har mange interessante kommentarar til digitaliseringsprogrammet. Synspunkta hans må sjølvsagt forståast ut frå IT-næringa sitt syn på dette, men fleire av punkta hans er verdt å ta med i den vidare utforminga av programmet.
Brukarstøtte til innbyggjarane ("kundesenter-utfordringa") er viktig. Brodesen meiner det må opprettast eit nasjonalt call-senter. Det finst alt og heiter Norge.no. I tillegg finst det mange andre call-senter (Skatteopplysninga, NAV sitt service-senter ++). Det trengst ei betre samordning mellom desse tenestene (ja, her brukar eg ordet 'teneste'!). Kanskje bør desse tenestene samlast i eit slags nytt Statens opplysnings-teneste? I det minste bør det bli ei viss koordinering av dei ulike brukarstøtte-sentera fordi det blir behov for å sjå på tvers av etatskiljer for å lykkast med den digitale strategien.
Lise Løwe, Statens Pensjonskasse
"Pensjonsreforma - frå vedtak til verkelegheit"
1 mill. nordmenn med 384 mrd. i pensjonsrettar
1600 kundar bet. 11,4 mrd. i pensjonsinnskot kvart år.
Er også Norges 6. største formidlar av bustadlån.
PERFORM - prosjekt for å tilpass seg til den nye pensjonsreforma.
Utfordrande å gjennomføra eit så stort prosjekt på toppen av det vanlege arbeidet.
Etablerte eit SCRUM-prosjekt ("smidig prosjektgjennomføring"). Utfordrande med fleire (min. 3) prosessar samtidig.
Godt forankra i toppleiinga; prosjektdirektøren del av leiinga.
Utfordring med etablering av "to leirar"/"to kulturar" med eit så stort prosjekt inne i org. ("gaukunge").
"Implementeringsteam" vart løysinga for tettare kopling mellom driftsorg. og prosjektorg.
Per Waage, dir. i Statens innkrevingssentral
"Best for pengene med digital samhandling og gjenbruk"
Krev inn 4 mrd. i 2012
1,3 mill. nye pengekrav årleg
370 årsverk - 12,3 mill. innkrevd pr. årsverk
Kvar innkrevd krone kostar 6,5 øre.
130 % auke i innkrevd beløp pr. årsverk sidan 2000
Over 90 % aut.grad i behandling av krava.
Nye www.sismo.no
"Det finst alltid ei løysing"
- primærkanal for kommunikasjon
- auka sjølvbetjening
- frigjera ressursar
- samarbeid med kommunane
"Er du blakk så er det ein god ide å bruka kredittkort - så får i alle fall Staten sitt!"
Dette var kanskje dagens mest originale og politisk ukorrekte utsagn..
Rolv-Erik Spilling, Telenor
(erstatta Kristin Skogen Lund)
Spilling er NK i divisjonen (?) digitale tenester i Telenor. Han viste til Telenor sitt arbeid med innføring av felles plattform for alle dei ulike selskapa over heile verda, og meinte at det kanskje kan vera noko å læra for det offentlege frå deira arbeid.
Han starta med talrekkja 5-15-80, som er eit slags mantra i Telenor og som Kristin Skogen Lund ofte trekkjer fram. Det er 5 % strategi, 15 % organisering (?) og 80 % gjennomføring. Jostein Grindhaug, Tippeligaens mest sympatiske trenar og kanskje den beste (?), har sin eigen vri på denne modellen: "Strategi er oppskrytt, det er berre å peisa på!".
Spilling meinte at mange (dei fleste?) leiarane brukar 100 % av tida si på strategi (5 %), og at det dermed ikkje blir nok kraft særleg på gjennomføringa. Dette er særleg viktige signal til dei som har ansvaret for innføringa av den nye digitaliseringsstratien.
Ejvind Jørgensen, Rambøll Management Consulting
(og formann for Dansk ITs utval for IT i offentleg sektor, formann for Danmark 3.0 og medlem av DNDs it-politiske råd)
Den raude tråden i Jørgensens innlegg var overgangen frå i-land til d-land (digitalisert land). Han meiner vi ikkje fullt ut forstår kva enorme omveltingar IKT-teknologien vil føra til i samfunnet. Vi forstår ikkje (samfunns-)utviklinga fullt ut om vi ikkje forstår den digitale utviklinga si betydning, sa han med referanse til Erik Brynjolfsson, MIT.
Den største skilnaden mellom Danmark og Norge er kanskje at i Danmark har debatten om Danmark som d-land nådd politikarane, i motsetnat til i Norge.
Han viste til interessante undersøkingar frå Danmark der det viser seg at innbyggjarane er mindre nøgde med digitaliseringa i offentleg sektor no enn for få år sidan.
Han var også pessimistisk når det gjaldt brukarorientering og brukarservice. Dette har det vore snakka om i mange år, men likevel har det ikkje skjedd noko særleg. Han trekte fram undersøkingar som viste at leiarar i offentleg sektor er mest opptekne av kostnadssparing og at dette ofte blir i direkte motstrid til betre brukarservice.
Jørgensen er inne på noko veldig viktig her. Vi har lenge høyrt snakk om brukarorientering, brukarretting (= stramma opp brukarane?) og "brukaren i sentrum". Problemet er at til lenger opp i forvaltninga ein kjem, til mindre forstår ein av brukarane og brukarbehov. Så sentralt som innbyggjarane står i den nye digitaliserings-prosessen, kan dette bli eit av dei største problema. Kanskje ser vi det tydelegast i helsesektoren, der tanken om pasienten som medspelar og bidragsytar i den digitale utviklinga er heilt fråverande.
Hans Chr. Holte, dir. i Difi (leiar av paneldebatt)
Panel:
Paul Chaffey, dir. i Abelia
Erik Fossum, dir. for Brønnøysundreg.
Anne Kari Lande Hasle, dep.råd i Helse- og omsorgsdep.
Magne Jørgensen, prof. ved Simula Research
Vanskeleg å referera frå desse sofa-samtalane. Samtalen dreia seg mykje om helse og omsorg med utgangspunkt i dep.råd Anne Kari Lande Hasle. Holte inntok Skavlan-rollen og såg ut til å stortrivast i den. Frittgåande reporter med intervju av fem på gata høyrde også med.
Men når ein ser presentasjonar som denne frå lege Linn Brandt på Healthworld 2011 blir diskusjonane her litt fjerne. Igjen var pasienten heilt borte frå diskusjonane, det var berre snakk om system og kva helsesektoren skal levera, og veldig mykje om den interne kommunikasjonen.
Erik Fossum frå Br.reg. kom naturleg nok inn på problema med Altinn. Han meinte at fordømminga var omvendt proporsjonal med kunnskapen om løysinga. Her meiner eg han/etaten går i ei felle. Driftsproblema er alvorlege for Altinn, og viss ikkje dei ansvarlege skjønnar det, har dei eit stort problem. Fossum kommenterte også problematikken om "alle egga i Altinn-korga" og var meir oppteken av at dei rette egga vart lagt i Altinn, ikkje nødvendigvis alle. Han sa at akkurat no er det eit stort strutse-egg der (og mange små trast-egg).
Han framheva Einingsregisteret som han meinte er spesielt også i internasjonal samanheng. Vidare var han oppteken av metadata og kor viktig det er for å få til samhandling.
Paul Chaffey var inne på noko viktig når han sa om "draumetenesta" at det beste var å sleppa mest muleg av tenestene. Poenget er at offentlege tenester ikkje kan samanliknast med nettbank eller vilkårlege nett-tenester. Samhandling med det offentlege er noko vi gjer fordi vi må, ikkje fordi vi har veldig lyst til det.
Magne Jørgensen frå Simula Research meinte at norsk e-forvaltning totalt sett er bra, med utgangspunkt i ulike internasjonale samanlikningar. På generell basis advarte han likevel mot for store ambisjonar, at ein prøver å gapa over for mykje. Han minna også på robuste system og at ein måtte vera forsiktige med å bruka same (program-)komponent i mange system. Ein feil i ei slik komponent kan då potensielt lamma svært mange system; ein relevant advarsel med tanke på planane om å gjera Altinn til den sentrale plattforma for det meste av digital satsing i offentleg sektor.
Lars-Henrik Myrmel-Johansen, FAD: Mjuk eller sterk IT-styring?
Grunnprinsippa i digitaliseringsprogrammet peiker i stor grad mot fellesløysingar og samordning.
"Ståltråd" heller enn "glass-stang"
- viktig med ei balansert tilnærming og fleksibilitet
Sentralisering
- store brukarfordeler
- effektivisering
- fleksibilitet på lenger sikt
- samstemte politiske signal
Mindre sentralisering
- fordeler med sektorstyre
- kostnader ved koordinering
- risiko for feilval og tregheit
- kostnader med å bytta ut
Det har skjedd mykje sidan 2007:
- Difi (2007)
- arkitekturprinsippa (2008)
- SKATE (2009)
- ID-porten (2009)
- styrka rolle for FAD i budsjettprosessen (2010)
- digitaliseringsprogrammet (2012)
Utviklinga framover:
- formelle samordningsorgan (SKATE får eit endå klarare mandat, "SKATE er Sikkerheitsrådet for IKT i staten")
- samordning kommune/stat
- regelverksarbeid for digitalisering
- nye felleskomponentar (postkasse, kontaktinformasjon, dokumentutveksling)
Samordning kommune/stat:
- Staten vil isolert sett ha stor nytte av ei betre samordning i kommunesektoren
- Kommunane vil utvilsomt ha stor nytte av det
- Innbyggjarane har krav på å møta ein samordna offentleg sektor
Etablering av KommIT: Nytt samordningsorgan på kommunal side.
- må ha eit tilstrekkeleg sterkt mandat, dvs. kan inngå forpliktande avtalar med staten
- samordning må likevel ikkje bli ein brems for godt utviklingsarbeid i leiande kommunar
Spørsmål frå salen:
Arild J.: Må ikkje forveksla styring med sentralisering. Internett blir også styrt,sjølv om det er basert på desentraliserte prinsipp
Svein Ø.: Det er behov for meir forsking! Mangel på forsking innan e-forvaltning vil møta oss som ein rekyl i åra framover, særleg på området el. samhandling. Heilt sentrale begrep som elektroniske tenester er uavklarte og skaper stor forvirring.
<ukjent>: Korleis måla betre styring?
Jens Nørve, prosjektleiar i Difi: Prosjektvegvisaren 2.0
I versjon 2.0 er spissing og forenkling det viktigaste. Går frå eksempeldriven modell til ein meir normativ modell ("slik skal IT-prosjekt drivast").
Arne Krokan, prof. ved NTNU: Mens vi venter på Harald Hårfagre
Arne opna med full støtte til forslaget mitt om meir forsking innan e-forvaltning. Her har vi milliard-prosjekt og ikkje ein gong følgjeforsking!
Står ingen ting om skule og utdanning i Digitaliseringsprogrammet! Skandale!
Me overfører gamle læremåtar til den digitale verda, det fungerer ikkje!
Disruptive learning!
- "elevane skjønnar ikkje at dei lærer matematikk før det er for seint"
Må ta inn over oss at industrisamfunnet snart er over og at vi er over i kunnskapssamfunnet.
Bruk oljepengar til å byggja NORsky - verdas beste skysystem for offentleg sektor.
Aleksander Øines, Alta kommune og KS-IKT forum
"Barrierer for digitalisering av kommunane"
Organisasjonar
- "80 % organisasjon og 20 % teknologi - og så fortset vi å snakka om teknologien!"
Trude Andresen, KS: Arbeidet med forslag til betre organisering av IT i kommunesektoren
175 år sidan formannskapslovene i år!
Markerte starten på det lokale sjølvstyre i Norge.
Veldig viktig prinsipp som me må halda fast på.
Korleis skal vi balansera dette med behov for meir koordinering og samhandling?
Leiar ei avdeling som vil heita "Forsking, innovasjon og digitalisering".
Dagens situasjon:
- IKT stadig viktigare for kvalitet på tenester
- 180 - 200 system i kvar kommune
- systema snakkar dårelg saman
- leverandørane sel sine system, kostbart å få systema tilpassa til kvarandre
- store skilnader mellom kommunane
Samordningsutfordringar:
- samordning innan kommunesektoren
- samordning innan statleg sektor
- samordning på tvers av heile offentleg sektor
Ønskje frå staten om ein IT-org. med avgjerdsmynde er problematisk, det går på tvers av det grunnleggjande prinsippet om sjølvstyre (hugs 1837!).
Dialogen mellom staten og kommunesektoren på IKT-sida har vore for dårleg. I mai møttest Aasrud, Navarsete og den nye leiaren av KS sitt hovudstyre for første gang! Positivt, og det vil bli følgt opp.
Høyringsprosessen for forslaget om ny IKT-organisering i kommunesektoren har vore viktig. Det har aldri før vore diskutert så mykje IT-politikk på dette nivået (ordførarar, rådmenn).
Tilbakemeldingar frå høyringsrunden:
- kommunesektoren vil ha styringa sjølve
- KS bør ha ein sentral rolle i arbeidet
- mest meiningar om org.modellar, litt mindre om finansiering og minst om mandat
- forventar betydeleg bidrag frå staten (i tillegg til kommunesektoren sjølv)
- fleire enn antatt ønskjer ei organisering i KS
- dei største kommunane ønskjer å vera ein motor (K10-kommunane blir sentrale)
Vedtak i KS' hovudstyre 23. mai 2012:
- etablering av eit eige program for IKT-samordning i kommunesektoren (KommIT) frå hausten 2012
- skal gå ut 2015 og etter evaluering finna ei permanent organisering og finansiering frå 2016
- eigd av KS og styrt av programstyre av kommunar, fylkeskommunar og KS. FAD og KRD bør vera observatørar
- styre og mandat skal etablerast på hovudstyremøte 22. juni
Kjetil Århus, Bergen kommune og representant for K-10
Kva har kommunesektoren gjort?
- IKT-politikk og organisering
- felles arkitekturprinsipp (FAKS)
- interkommunalt samarbeid
- FAD - digital fornying
Var usikre på org. av IKT-arbeidet, men landa på at det vil vera best å vera innafor etablerte organ.
Viktig avklaring for mandat:
- styringsform og roller (kva er KS sin rolle, kva er KommIT sin rolle?)
++
K10 vil vera ein sterk pådrivar i etableringa av KommIT og ønskjer å påverka innhald og retning.
Spørsmål frå salen:
Svein Erik Wilthil: Forvaltningsnett-samarbeid viste at det var lett å få kommunane til å samarbeida med staten om innkjøp og standardisering
<?>: Høyrer ikkje eit ord om brukarane og deira behov. Kva har dei tenkt rundt dette, særleg med tanke på nye behov framover (jfr. Arne Krokan sitt innlegg)?
KÅ: Godt spørsmål som han hadde tenkt å ta med i presentasjonen. Brukarane sine behov skal liggja i botnen, KommIT kjem inn på eit seinare tidspunkt, i iverksetjing.
TA: Målet med IKT-org. er å levera betre kvalitet på tenestene
Dette var kanskje dagens mest originale og politisk ukorrekte utsagn..
Rolv-Erik Spilling, Telenor
(erstatta Kristin Skogen Lund)
Spilling er NK i divisjonen (?) digitale tenester i Telenor. Han viste til Telenor sitt arbeid med innføring av felles plattform for alle dei ulike selskapa over heile verda, og meinte at det kanskje kan vera noko å læra for det offentlege frå deira arbeid.
Han starta med talrekkja 5-15-80, som er eit slags mantra i Telenor og som Kristin Skogen Lund ofte trekkjer fram. Det er 5 % strategi, 15 % organisering (?) og 80 % gjennomføring. Jostein Grindhaug, Tippeligaens mest sympatiske trenar og kanskje den beste (?), har sin eigen vri på denne modellen: "Strategi er oppskrytt, det er berre å peisa på!".
Spilling meinte at mange (dei fleste?) leiarane brukar 100 % av tida si på strategi (5 %), og at det dermed ikkje blir nok kraft særleg på gjennomføringa. Dette er særleg viktige signal til dei som har ansvaret for innføringa av den nye digitaliseringsstratien.
Ejvind Jørgensen, Rambøll Management Consulting
(og formann for Dansk ITs utval for IT i offentleg sektor, formann for Danmark 3.0 og medlem av DNDs it-politiske råd)
Den raude tråden i Jørgensens innlegg var overgangen frå i-land til d-land (digitalisert land). Han meiner vi ikkje fullt ut forstår kva enorme omveltingar IKT-teknologien vil føra til i samfunnet. Vi forstår ikkje (samfunns-)utviklinga fullt ut om vi ikkje forstår den digitale utviklinga si betydning, sa han med referanse til Erik Brynjolfsson, MIT.
Den største skilnaden mellom Danmark og Norge er kanskje at i Danmark har debatten om Danmark som d-land nådd politikarane, i motsetnat til i Norge.
Han viste til interessante undersøkingar frå Danmark der det viser seg at innbyggjarane er mindre nøgde med digitaliseringa i offentleg sektor no enn for få år sidan.
Han var også pessimistisk når det gjaldt brukarorientering og brukarservice. Dette har det vore snakka om i mange år, men likevel har det ikkje skjedd noko særleg. Han trekte fram undersøkingar som viste at leiarar i offentleg sektor er mest opptekne av kostnadssparing og at dette ofte blir i direkte motstrid til betre brukarservice.
Jørgensen er inne på noko veldig viktig her. Vi har lenge høyrt snakk om brukarorientering, brukarretting (= stramma opp brukarane?) og "brukaren i sentrum". Problemet er at til lenger opp i forvaltninga ein kjem, til mindre forstår ein av brukarane og brukarbehov. Så sentralt som innbyggjarane står i den nye digitaliserings-prosessen, kan dette bli eit av dei største problema. Kanskje ser vi det tydelegast i helsesektoren, der tanken om pasienten som medspelar og bidragsytar i den digitale utviklinga er heilt fråverande.
Hans Chr. Holte, dir. i Difi (leiar av paneldebatt)
Panel:
Paul Chaffey, dir. i Abelia
Erik Fossum, dir. for Brønnøysundreg.
Anne Kari Lande Hasle, dep.råd i Helse- og omsorgsdep.
Magne Jørgensen, prof. ved Simula Research
Vanskeleg å referera frå desse sofa-samtalane. Samtalen dreia seg mykje om helse og omsorg med utgangspunkt i dep.råd Anne Kari Lande Hasle. Holte inntok Skavlan-rollen og såg ut til å stortrivast i den. Frittgåande reporter med intervju av fem på gata høyrde også med.
Men når ein ser presentasjonar som denne frå lege Linn Brandt på Healthworld 2011 blir diskusjonane her litt fjerne. Igjen var pasienten heilt borte frå diskusjonane, det var berre snakk om system og kva helsesektoren skal levera, og veldig mykje om den interne kommunikasjonen.
Erik Fossum frå Br.reg. kom naturleg nok inn på problema med Altinn. Han meinte at fordømminga var omvendt proporsjonal med kunnskapen om løysinga. Her meiner eg han/etaten går i ei felle. Driftsproblema er alvorlege for Altinn, og viss ikkje dei ansvarlege skjønnar det, har dei eit stort problem. Fossum kommenterte også problematikken om "alle egga i Altinn-korga" og var meir oppteken av at dei rette egga vart lagt i Altinn, ikkje nødvendigvis alle. Han sa at akkurat no er det eit stort strutse-egg der (og mange små trast-egg).
Han framheva Einingsregisteret som han meinte er spesielt også i internasjonal samanheng. Vidare var han oppteken av metadata og kor viktig det er for å få til samhandling.
Paul Chaffey var inne på noko viktig når han sa om "draumetenesta" at det beste var å sleppa mest muleg av tenestene. Poenget er at offentlege tenester ikkje kan samanliknast med nettbank eller vilkårlege nett-tenester. Samhandling med det offentlege er noko vi gjer fordi vi må, ikkje fordi vi har veldig lyst til det.
Magne Jørgensen frå Simula Research meinte at norsk e-forvaltning totalt sett er bra, med utgangspunkt i ulike internasjonale samanlikningar. På generell basis advarte han likevel mot for store ambisjonar, at ein prøver å gapa over for mykje. Han minna også på robuste system og at ein måtte vera forsiktige med å bruka same (program-)komponent i mange system. Ein feil i ei slik komponent kan då potensielt lamma svært mange system; ein relevant advarsel med tanke på planane om å gjera Altinn til den sentrale plattforma for det meste av digital satsing i offentleg sektor.
Dag 2 av Digitaliseringskonferansen 2012
Lars-Henrik Myrmel-Johansen, FAD: Mjuk eller sterk IT-styring?
Grunnprinsippa i digitaliseringsprogrammet peiker i stor grad mot fellesløysingar og samordning.
"Ståltråd" heller enn "glass-stang"
- viktig med ei balansert tilnærming og fleksibilitet
Sentralisering
- store brukarfordeler
- effektivisering
- fleksibilitet på lenger sikt
- samstemte politiske signal
Mindre sentralisering
- fordeler med sektorstyre
- kostnader ved koordinering
- risiko for feilval og tregheit
- kostnader med å bytta ut
Det har skjedd mykje sidan 2007:
- Difi (2007)
- arkitekturprinsippa (2008)
- SKATE (2009)
- ID-porten (2009)
- styrka rolle for FAD i budsjettprosessen (2010)
- digitaliseringsprogrammet (2012)
Utviklinga framover:
- formelle samordningsorgan (SKATE får eit endå klarare mandat, "SKATE er Sikkerheitsrådet for IKT i staten")
- samordning kommune/stat
- regelverksarbeid for digitalisering
- nye felleskomponentar (postkasse, kontaktinformasjon, dokumentutveksling)
Samordning kommune/stat:
- Staten vil isolert sett ha stor nytte av ei betre samordning i kommunesektoren
- Kommunane vil utvilsomt ha stor nytte av det
- Innbyggjarane har krav på å møta ein samordna offentleg sektor
Etablering av KommIT: Nytt samordningsorgan på kommunal side.
- må ha eit tilstrekkeleg sterkt mandat, dvs. kan inngå forpliktande avtalar med staten
- samordning må likevel ikkje bli ein brems for godt utviklingsarbeid i leiande kommunar
Spørsmål frå salen:
Arild J.: Må ikkje forveksla styring med sentralisering. Internett blir også styrt,sjølv om det er basert på desentraliserte prinsipp
Svein Ø.: Det er behov for meir forsking! Mangel på forsking innan e-forvaltning vil møta oss som ein rekyl i åra framover, særleg på området el. samhandling. Heilt sentrale begrep som elektroniske tenester er uavklarte og skaper stor forvirring.
<ukjent>: Korleis måla betre styring?
Jens Nørve, prosjektleiar i Difi: Prosjektvegvisaren 2.0
I versjon 2.0 er spissing og forenkling det viktigaste. Går frå eksempeldriven modell til ein meir normativ modell ("slik skal IT-prosjekt drivast").
Arne Krokan, prof. ved NTNU: Mens vi venter på Harald Hårfagre
Arne opna med full støtte til forslaget mitt om meir forsking innan e-forvaltning. Her har vi milliard-prosjekt og ikkje ein gong følgjeforsking!
Står ingen ting om skule og utdanning i Digitaliseringsprogrammet! Skandale!
Me overfører gamle læremåtar til den digitale verda, det fungerer ikkje!
Disruptive learning!
- "elevane skjønnar ikkje at dei lærer matematikk før det er for seint"
Må ta inn over oss at industrisamfunnet snart er over og at vi er over i kunnskapssamfunnet.
Bruk oljepengar til å byggja NORsky - verdas beste skysystem for offentleg sektor.
Aleksander Øines, Alta kommune og KS-IKT forum
"Barrierer for digitalisering av kommunane"
Organisasjonar
- "80 % organisasjon og 20 % teknologi - og så fortset vi å snakka om teknologien!"
Trude Andresen, KS: Arbeidet med forslag til betre organisering av IT i kommunesektoren
175 år sidan formannskapslovene i år!
Markerte starten på det lokale sjølvstyre i Norge.
Veldig viktig prinsipp som me må halda fast på.
Korleis skal vi balansera dette med behov for meir koordinering og samhandling?
Leiar ei avdeling som vil heita "Forsking, innovasjon og digitalisering".
Dagens situasjon:
- IKT stadig viktigare for kvalitet på tenester
- 180 - 200 system i kvar kommune
- systema snakkar dårelg saman
- leverandørane sel sine system, kostbart å få systema tilpassa til kvarandre
- store skilnader mellom kommunane
Samordningsutfordringar:
- samordning innan kommunesektoren
- samordning innan statleg sektor
- samordning på tvers av heile offentleg sektor
Ønskje frå staten om ein IT-org. med avgjerdsmynde er problematisk, det går på tvers av det grunnleggjande prinsippet om sjølvstyre (hugs 1837!).
Dialogen mellom staten og kommunesektoren på IKT-sida har vore for dårleg. I mai møttest Aasrud, Navarsete og den nye leiaren av KS sitt hovudstyre for første gang! Positivt, og det vil bli følgt opp.
Høyringsprosessen for forslaget om ny IKT-organisering i kommunesektoren har vore viktig. Det har aldri før vore diskutert så mykje IT-politikk på dette nivået (ordførarar, rådmenn).
Tilbakemeldingar frå høyringsrunden:
- kommunesektoren vil ha styringa sjølve
- KS bør ha ein sentral rolle i arbeidet
- mest meiningar om org.modellar, litt mindre om finansiering og minst om mandat
- forventar betydeleg bidrag frå staten (i tillegg til kommunesektoren sjølv)
- fleire enn antatt ønskjer ei organisering i KS
- dei største kommunane ønskjer å vera ein motor (K10-kommunane blir sentrale)
Vedtak i KS' hovudstyre 23. mai 2012:
- etablering av eit eige program for IKT-samordning i kommunesektoren (KommIT) frå hausten 2012
- skal gå ut 2015 og etter evaluering finna ei permanent organisering og finansiering frå 2016
- eigd av KS og styrt av programstyre av kommunar, fylkeskommunar og KS. FAD og KRD bør vera observatørar
- styre og mandat skal etablerast på hovudstyremøte 22. juni
Kjetil Århus, Bergen kommune og representant for K-10
Kva har kommunesektoren gjort?
- IKT-politikk og organisering
- felles arkitekturprinsipp (FAKS)
- interkommunalt samarbeid
- FAD - digital fornying
Var usikre på org. av IKT-arbeidet, men landa på at det vil vera best å vera innafor etablerte organ.
Viktig avklaring for mandat:
- styringsform og roller (kva er KS sin rolle, kva er KommIT sin rolle?)
++
K10 vil vera ein sterk pådrivar i etableringa av KommIT og ønskjer å påverka innhald og retning.
Spørsmål frå salen:
Svein Erik Wilthil: Forvaltningsnett-samarbeid viste at det var lett å få kommunane til å samarbeida med staten om innkjøp og standardisering
<?>: Høyrer ikkje eit ord om brukarane og deira behov. Kva har dei tenkt rundt dette, særleg med tanke på nye behov framover (jfr. Arne Krokan sitt innlegg)?
KÅ: Godt spørsmål som han hadde tenkt å ta med i presentasjonen. Brukarane sine behov skal liggja i botnen, KommIT kjem inn på eit seinare tidspunkt, i iverksetjing.
TA: Målet med IKT-org. er å levera betre kvalitet på tenestene
